گرفتگی عصب دست یکی از مشکلات شایعی است که محدودیت در حرکت، درد و بی حسی را در ناحیه دست و انگشتان ایجاد می‌کند. این عارضه اغلب، زمانی رخ می‌دهد که فشار یا التهاب بر روی یکی از اعصاب اصلی دست مانند عصب مدیان، اولنار یا رادیال وارد شود و عملکرد طبیعی آن را مختل کند. بسیاری از افراد این مشکل را با سندرم تونل کارپال می‌شناسند، اما گرفتگی عصب دست می‌تواند به دلایل مختلفی مانند فشار مداوم روی دست، حرکات تکراری، آسیب‌های فیزیکی، التهاب مفاصل و حتی برخی بیماری‌های سیستمیک رخ دهد. در این مقاله با ما همراه باشید تا متوجه شوید که عصب های دست شما به چه دلیل دچار گرفتگی می‌شود.
گرفتگی عصب دست همان سندروم تونل کارپال است؟
گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال یکی نیستند، اما ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. سندرم تونل کارپال یکی از شایع ترین انواع گرفتگی عصب دست است که زمانی رخ می‌دهد که عصب مدیان در مچ دست تحت فشار قرار گیرد و باعث درد، بی حسی و گزگز در انگشتان شست، اشاره، میانی و نیمه‌ای از انگشت حلقه شود. اما گرفتگی عصب دست، در اعصاب دیگری مانند عصب اولنار (در آرنج) یا عصب رادیال (در ساعد و مچ دست) قابل رخداد است و علائم متفاوتی ایجاد می‌کند. در واقع، همه موارد گرفتگی عصب دست مربوط به سندرم تونل کارپال نیستند، بلکه بسته به محل و نوع عصب درگیر، علائم و روش‌های درمانی متفاوتی دارند. برای تشخیص دقیق، بررسی توسط بهترین متخصص ارتوپد در تهران و انجام آزمایش‌هایی مانند الکترومیوگرافی (EMG) و تست هدایت عصبی (NCV) ضروری است.
دلایل ایجاد گرفتگی در عصب دست
گرفتگی عصب دست می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که معمولاً ناشی از فشار مداوم، التهاب یا آسیب‌های عصبی است. یکی از شایع‌ترین دلایل، حرکات تکراری و استفاده طولانی‌مدت از دست در فعالیت‌هایی مانند تایپ کردن، استفاده از ماوس، کارهای سنگین یا حتی نواختن ساز است که باعث فشار روی اعصاب دست می‌شود. التهاب مفاصل ناشی از آرتروز یا بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم مفصلی نیز می‌تواند فضای اطراف اعصاب را تنگ کرده و باعث ایجاد درد و بی‌حسی شود. آسیب‌های فیزیکی مانند شکستگی، دررفتگی یا وارد شدن ضربه مستقیم به دست یا مچ نیز ممکن است عصب را تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، دیابت و مشکلات متابولیکی می‌توانند منجر به نوروپاتی محیطی شده و احتمال گرفتگی عصب را افزایش دهند. کمبود برخی ویتامین‌ها، به‌ویژه ویتامین‌های گروه B، و همچنین فشارهای عصبی و استرس مزمن نیز از عوامل تأثیرگذار در ایجاد این مشکل هستند.
گرفتگی های دست راست
- سندرم تونل کارپال (فشار بر عصب مدیان در مچ دست)
- گیر افتادن عصب اولنار (در ناحیه آرنج)
- گیر افتادن عصب رادیال (در ساعد یا مچ دست)
- آرتروز و التهاب مفاصل
- کمبود ویتامین B12 و سایر ویتامین‌های گروه B
- فشارهای مداوم ناشی از کارهای تکراری (مانند تایپ کردن، کارهای سنگین یا استفاده طولانی‌مدت از ماوس)
- بیماری‌های متابولیکی (مانند دیابت که منجر به نوروپاتی محیطی می‌شود)
- آسیب‌های فیزیکی (شکستگی، دررفتگی یا ضربه به دست)
- مشکلات عصبی و استرس‌های طولانی‌مدت
گرفتگی های دست چپ
- فشار بر عصب رادیال (در اثر حرکات نامناسب یا آسیب‌های ساعد)
- التهاب تاندون‌ها و مفاصل (مانند آرتریت روماتوئید یا آرتروز)
- نوروپاتی ناشی از دیابت (آسیب اعصاب محیطی که باعث بی‌حسی و گرفتگی می‌شود)
- کمبود پتاسیم، منیزیم یا ویتامین‌های گروه B
- حرکات نادرست هنگام خواب (فشار طولانی‌مدت بر عصب‌ها و کاهش جریان خون)
- سندروم خروجی قفسه سینه (فشردگی اعصاب و عروق در ناحیه گردن و شانه)
- استرس و اضطراب (که می‌تواند باعث گرفتگی عضلانی و بی‌حسی شود)
علائم آسیب دیدن عصب دست و گرفتگی پی در پی
علائم آسیب دیدن عصب دست و گرفتگی پی‌درپی شامل بی حسی، گزگز، درد مزمن، ضعف عضلانی و کاهش دامنه حرکتی دست و انگشتان است. افراد مبتلا ممکن است احساس کنند که قدرت گرفتن اشیا در دستشان کاهش یافته و انجام کارهای روزمره مانند نوشتن، تایپ کردن یا حتی نگه داشتن یک فنجان دشوار شده است. گرفتگی‌های مکرر و ناگهانی، به ویژه در هنگام شب یا بعد از انجام فعالیت‌های طولانی مدت با دست، می‌تواند نشان دهنده فشار مداوم روی اعصاب یا التهاب تاندون‌ها باشد. در موارد شدید، ممکن است تغییرات ظاهری در عضلات دست، از جمله تحلیل عضلانی یا خم شدن غیرطبیعی انگشتان مشاهده شود. اگر این علائم به‌صورت مداوم ادامه پیدا کند یا شدت یابد، مراجعه به ارتوپد برای تشخیص دقیق و جلوگیری از آسیب‌های دائمی ضروری است.
بهترین دکتر درمان گرفتگی عصب دست در تهران
دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی، جراح و متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی تومورهای اسکلتی عضلانی، از جمله پزشکان برجسته در تهران هستند که در زمینه درمان گرفتگی عصب دست تخصص دارند. ایشان عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران و آمریکا بوده و سابقه استادیاری در دانشگاه علوم پزشکی ایران را در کارنامه خود دارند. دکتر حاجی آقا بزرگی با بهره‌گیری از دانش و تجربه گسترده خود، به تشخیص و درمان مشکلاتی مانند سندرم تونل کارپال، گیر افتادن عصب اولنار و سایر اختلالات عصبی دست می‌پردازند. ایشان با استفاده از روش‌های نوین جراحی و غیرجراحی، به بیماران کمک می‌کنند تا بهبودی کامل را تجربه کنند.
روش های درمانی گرفتگی عصب دست
گرفتگی عصب دست بسته به شدت علائم، علت اصلی و میزان آسیب عصبی با روش‌های مختلفی درمان می‌شود. درمان می‌تواند از روش‌های خانگی و فیزیوتراپی تا دارودرمانی و جراحی متغیر باشد. در ادامه، روش‌های درمانی مؤثر را بررسی می‌کنیم:
۱. استراحت و اصلاح فعالیت‌های روزمره
- در مراحل اولیه، کاهش حرکات تکراری دست و پرهیز از انجام فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر عصب وارد می‌کنند (مانند تایپ مداوم، استفاده از ماوس یا بلند کردن اجسام سنگین) می‌تواند به بهبود عصب کمک کند.
- استفاده از مچ بند طبی یا آتل برای ثابت نگه داشتن دست و کاهش فشار روی عصب توصیه می‌شود.
۲. کمپرس گرم و سرد
- کمپرس سرد به کاهش التهاب و تورم کمک می‌کند، به‌خصوص اگر گرفتگی عصب ناشی از التهاب باشد.
- کمپرس گرم به بهبود جریان خون و شل شدن عضلات اطراف عصب کمک می‌کند.
- برای بهترین نتیجه، می‌توان این روش را چند بار در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه انجام داد.
۳. فیزیوتراپی و تمرینات کششی
- متخصص تمرینات کششی و تقویتی خاصی را تجویز می‌کند که به افزایش انعطاف پذیری، کاهش فشار روی عصب و بهبود عملکرد عضلات دست کمک می‌کنند.
- تمرینات کششی عصب مدیان، اولنار و رادیال باعث کاهش علائم و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت می‌شوند.
- ماساژ درمانی و اولتراسوند تراپی نیز می‌توانند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشند.
۴. دارودرمانی
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن به کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند.
- کورتیکواستروئیدها (تزریقی یا خوراکی) برای موارد شدیدتر که التهاب شدیدی در عصب ایجاد شده است، استفاده می‌شوند.
- در موارد نوروپاتی یا دردهای مزمن، پزشک ممکن است داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای یا داروهای ضدتشنج مانند گاباپنتین را تجویز کند.
۵. طب سوزنی و روش‌های جایگزین
- طب سوزنی با تحریک نقاط خاصی از بدن، درد و التهاب عصب را کاهش می‌دهد.
- درمان‌های دستی (مانند کایروپراکتیک) ممکن است برای بهبود عملکرد عصب و کاهش فشار مفید باشند اما باید اابتدا همه این موارد توسط ارتوپد بررسی شود تا مشکلات بیشتر را رقم نزنید.
۶. تزریق کورتون
- اگر گرفتگی عصب باعث درد شدید و طولانی‌مدت شده باشد، پزشک ممکن است تزریق استروئید در محل عصب آسیب‌دیده را پیشنهاد دهد.
- این روش معمولاً کاهش التهاب و بهبود سریع علائم را به دنبال دارد، اما تأثیر آن موقتی است.
۷. جراحی (در موارد شدید)
- اگر روش‌های غیرجراحی مؤثر نباشند و علائم شدید مانند ضعف عضلانی و بی‌حسی دائمی وجود داشته باشد، جراحی پیشنهاد می‌شود.
- انواع جراحی‌های درمان گرفتگی عصب دست:
- جراحی تونل کارپال (آزادسازی عصب مدیان)
- جراحی آزادسازی عصب اولنار در آرنج یا مچ دست
- برداشتن فشار از روی عصب رادیال
- این جراحی‌ها معمولاً به‌صورت کم‌تهاجمی و سرپایی انجام می‌شوند و به بهبود عملکرد عصب کمک می‌کنند.
8. درمان گیاهی گرفتگی عصب دست
درمان گیاهی گرفتگی عصب دست می‌تواند به کاهش التهاب، بهبود جریان خون و تقویت عملکرد عصبی کمک کند. زنجبیل و زردچوبه به دلیل خواص ضدالتهابی خود، می‌توانند به کاهش درد و تورم عصب کمک کنند. مصرف چای بابونه یا دمنوش زنجبیل می‌تواند عضلات را آرام کرده و از فشار بر روی اعصاب بکاهد. روغن‌های گیاهی مانند روغن اسطوخودوس، روغن نعناع و روغن رزماری نیز با خاصیت آرام‌بخش و ضدالتهابی خود، در صورت ماساژ روی ناحیه آسیب‌دیده، می‌توانند درد و گرفتگی عصب را کاهش دهند. منیزیم طبیعی موجود در مواد غذایی مانند بادام، موز و اسفناج به عملکرد بهتر اعصاب و کاهش گرفتگی‌های مکرر کمک می‌کند. همچنین، نوشیدن آب کافی و مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌های گروه B، مانند حبوبات و آجیل، می‌تواند به تقویت اعصاب دست کمک کند. با این حال، در موارد شدید، مشورت با پزشک ضروری است تا از آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری شود.
هزینه عمل گرفتگی عصب دست چقدر است؟
هزینه عمل گرفتگی عصب دست به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله شدت و محل آسیب عصب، نوع روش جراحی مورد نیاز، مدت زمان بستری در بیمارستان، دستمزد جراح و تیم پزشکی، هزینه‌های بیمارستان و تجهیزات پزشکی. با توجه به تنوع این عوامل و تغییرات ممکن در تعرفه‌های پزشکی، ارائه یک رقم دقیق بدون ارزیابی کامل امکان‌پذیر نیست.
برای دریافت اطلاعات دقیق و به‌روز در مورد هزینه عمل گرفتگی عصب دست، توصیه می‌شود با مطب دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی تماس بگیرید. ایشان جراح و متخصص ارتوپدی با فلوشیپ فوق تخصصی جراحی تومورهای اسکلتی عضلانی هستند و می‌توانند پس از معاینه و بررسی وضعیت شما، هزینه دقیق را اعلام نمایند.