جاینت سل تومور یکی از نوع‌های نادر و خاص تومورهای استخوانی است که می‌تواند تاثیرات زیادی بر روی استخوان‌ها و بافت‌های اطراف آن بگذارد. این تومور در جوانان و بزرگسالان در سنین ۲۰ تا ۴۰ سال رخ می‌دهد و در بیشتر موارد در نواحی زانو، مچ دست و استخوان‌های بلند پا مشاهده می‌شود. اگرچه جاینت سل تومور خوش خیم است، اما ویژگی‌های خاصی دارد که به تخریب استخوان‌ها و ایجاد مشکلات جدی برای فرد مبتلا منجر می‌شود. این تومور از نوعی سلول‌های خاص به نام “سلول‌های غول‌آسا” تشکیل شده که به دلیل اندازه بزرگ و تکثیر غیر طبیعی‌شان به این نام شناخته می‌شود. در این مقاله، به بررسی بیشتر جاینت سل تومور، علل ایجاد آن، روش‌های تشخیص و درمان این بیماری خواهیم پرداخت تا با اطلاعات دقیق‌تر، به درک بهتری از این مشکل پزشکی دست یابید.
جاینت سل تومور چه عوارضی دارد؟
جاینت سل تومور برای افراد مبتلا، عوارض مختلفی به همراه دارد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:
- شکستگی استخوانی
- درد مزمن و شدید
- تورم و التهاب در نواحی مفصل
- محدودیت در حرکت مفاصل
- آسیب به بافت‌های اطراف تومور
- بازگشت تومور پس از درمان
- عفونت در محل جراحی
- کمبود قدرت و عملکرد عضلات اطراف مفصل
جاینت سل تومور در چه نواحی ایجاد می‌شود؟
- زانو
- مچ دست
- مچ پا
- استخوان‌های بلند (مانند فمور و تیبیا)
- استخوان‌های کمر (وربِرال)
- استخوان‌های لگن
- این تومورها در انتهای استخوان‌ها و در نواحی نزدیک به مفاصل رخ می‌دهند.
انواع گرید ژانت سل استخوان
جاینت سل تومور استخوان به سه گرید مختلف تقسیم بندی می‌شود که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. این گریدها به شرح زیر هستند.
گرید 1 (خوش‌خیم)
گرید 1 جاینت سل تومور به عنوان نوعی خوش خیم شناخته می‌شود که به طور آهسته رشد کرده و خطر کمتری برای گسترش به سایر قسمت‌های بدن دارد.
گرید 2 (خوش خیم با ویژگی‌های نگران‌کننده)
در گرید 2، تومور همچنان خوش‌خیم است اما ممکن است ویژگی‌هایی مانند گسترش به بافت‌های اطراف یا رشد سریع‌تر را نشان دهد که نیاز به نظارت بیشتر و درمان دقیق دارد.
گرید 3 (بدخیم یا تهاجمی)
در گرید 3، تومور ویژگی‌های بدخیمی از خود نشان می‌دهد و ممکن است به بافت‌ها و اندام‌های دیگر سرایت کند. این نوع از تومور نیاز به درمان‌های تهاجمی و نظارت دقیق دارد. تشخیص دقیق گرید تومور به پزشکان کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسبی را برای بیمار تعیین کنند.
✅✅ بیشتر بخوانید: تومور بافت نرم استخوان ✅✅
چه چیزی باعث بروز تومور سلول ژانت استخوان می شود؟
علت دقیق بروز جاینت سل تومور استخوان هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما برخی از عوامل به هر حال نقش مهمی در ایجاد آن دارند. یکی از نظریات رایج این است که این تومور ممکن است به دلیل اختلالات ژنتیکی در سلول های استخوانی ایجاد شود، به‌ویژه تغییرات در ژن‌های مربوط به رشد و تقسیم سلولی. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ناهنجاری‌ها در سیگنال‌دهی سلولی و فرآیندهای تنظیمی مانند مسیرهای “RANK/RANKL” می‌توانند موجب تکثیر غیر طبیعی سلول‌های غول‌آسا شوند. علاوه بر این، برخی از عوامل محیطی و سابقه‌های آسیب یا جراحت در نواحی خاص ممکن است موجب بروز این تومور شوند، به‌ویژه در استخوان‌هایی که تحت فشار یا آسیب‌های مکرر قرار دارند. همچنین، داشتن سابقه خانوادگی این نوع تومور نیز می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. به‌طور کلی، ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و آسیب‌های فیزیکی می‌تواند در بروز جاینت سل تومور دخیل باشد.
✅✅ بیشتر بخوانید: کندروسارکوم ✅✅
نحوه درمان تومور جاینت سل
درمان تومور جاینت سل به نوع و محل تومور و وضعیت کلی بیمار بستگی دارد. در اینجا به چند روش درمانی رایج اشاره می‌کنم.
جراحی تومور جاینت سل
جراحی اصلی‌ترین روش درمان تومور جاینت سل است. هدف از جراحی برداشتن تومور و جلوگیری از آسیب به بافت‌های اطراف است. در بسیاری از موارد، بخشی از استخوان که تحت تأثیر تومور قرار دارد، برداشته می‌شود. در برخی موارد، اگر آسیب به استخوان زیاد باشد، ممکن است از پیوند استخوان یا مواد پرکننده برای بازسازی استخوان استفاده شود. جراحی برای جلوگیری از گسترش تومور و حفظ عملکرد استخوان و مفصل انجام می‌شود.
درمان با استفاده از مواد پرکننده استخوان
در مواردی که تومور با جراحی برداشته می‌شود و استخوان آسیب زیادی دیده، ممکن است از مواد پرکننده استخوان مانند سیمان استخوانی استفاده شود. این مواد به عنوان یک پرکننده برای حمایت از استخوان و جلوگیری از شکسته شدن آن عمل می‌کنند. این روش معمولاً در کنار جراحی به کار می‌رود.
رادیوتراپی
رادیوتراپی معمولاً برای تومورهای جاینت سل که به راحتی با جراحی قابل برداشتن نیستند یا در محل‌هایی قرار دارند که جراحی سخت است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به کمک تابش اشعه‌های یونیزه به بافت تومور به کاهش سایز و مهار رشد آن کمک می‌کند. رادیوتراپی بیشتر برای مواردی است که تومور به بافت‌های اطراف نفوذ کرده یا احتمال عود آن زیاد باشد.
داروهای ضد استخوان
در برخی موارد، از داروهایی مانند بیسفوسفونات‌ها یا داروهایی که به کاهش رشد سلول‌های استخوانی کمک می‌کنند، استفاده می‌شود. این داروها معمولاً برای کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان‌های اطراف تومور به کار می‌روند. همچنین، برای کاهش خطر شکستگی‌های استخوانی در بیماران مبتلا به تومورهای جاینت سل استفاده می‌شود.