استئوآرتریت که به آن آرتریت دژنراتیو یا آرتریت فرسوده نیز گفته می‌شود، شایع‌ترین شکل آرتریت و یک مشکل مفصلی و غضروفی است. پزشکان متخصص اغلب از اصطلاحات مختلفی برای توصیف این عارضه استفاده می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به زوال مفصل، دژنراسیون مفاصل، باریک شدن مفصل، استخوان روی استخوان، رسوبات کلسیم، خار استخوان، کاهش مفاصل یا فقط آرتریت اشاره کرد. این اصطلاحات در ستون فقرات ممکن است شامل بیماری دژنراتیو دیسک، برآمدگی دیسک، پارگی حلقوی، آرتریت یا استئوآرتریت مفصل فاست، اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو یا لغزش مهره، تنگی کانال نخاعی با روزنه یا تنگی نخاع باشد. استئوآرتریت در مقایسه با پوکی استخوان بسیار متفاوت است که در ادامه می پردازیم:
استئوآرتریت به چه معناست؟
عبارت استئوآرتریت به معنای التهاب استخوان می‌باشد، اما این عبارت نمی‌تواند مشکل را به صورت واضح توصیف کند. استئوآرتریت در واقع تخریب غضروف مفصلی است که انتهای استخوان مجاور یکدیگر را می‌پوشاند. هنگامی که این مشکل بوجود می‌آید، غضروف‌های بین استخوان‌ها که باعث حرکت آن‌ها روی یکدیگر می‌شود با سرعت کم یا زیاد از بین رفته و درد و ناراحتی به همراه خواهد داشت.
علائم استئوآرتریت و میزان شیوع آن در مفاصل مختلف
استئوآرتریت ممکن است سال‌ها بدون هیچگونه علائمی در بدن وجود داشته باشد و تا زمانی که مشکلات جدی بوجود نیاید، بدون علامت باقی بماند. بسته به شدت استئوآرتریت، علائم آن ممکن است در افراد مختلف کمی متفاوت باشد.
استئوآرتریت در مفاصل کنار ناخن دست و پا، مفاصل میانی دست و پایه شست، زانو‌ها، باسن، ستون فقرات، گردن و تا حدی شانه‌ها بیش‌ترین شیوع دارد.
استئوآرتریت معمولا مفاصل آرنج یا مچ پا را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد مگر این که شرایط دیگری مانند شکستگی قبلی یا صافی کف پا وجود داشته باشد.
علل استئوآرتریت
یک آسیب دیدگی قدیمی یا آسیب‌های تکراری کوچک ممکن است منجر به تخریب غضروف مفصلی زانو یا ستون فقرات شود. علاوه بر این، حمل وزن اضافی نیز می‌تواند سرعت آسیب و علائم استئوآرتریت را افزایش دهد.
درجه التهاب در استئوآرتریت
استئوآرتریت در مقایسه با آرتریت روماتوئید دارای التهاب کمی است و در آن مفصل برای مدت زمان نه چندان طولانی متورم شود. این تورم معمولا به دلیل استفاده بیش از حد از مفاصل یا اعمال فشار بر آن‌ها ایجاد می‌شود و با کمی استراحت کاهش می‌یابد. تشخیص استئوآرتریت با وجود چنین علائمی تنها از طریق شرح حال، معاینه و عکسبرداری با اشعه ایکس قابل تایید است.
نحوه درمان استئوآرتریت
هر شرایطی دارای یک دوره یا مسیر درمان است که بسته به تشخیص پزشک، شدت عارضه و گزینه‌های موجود تعیین می‌شود. پزشکان متخصص درمان استئوآرتریت را با کم هزینه‌ترین روش‌های درمانی آغاز می‌کنند و برای رسیدن به موثر‌ترین درمان، روش‌های دیگر را اضافه می‌کنند.
یافتن بهترین ترکیب درمانی معمولا کار ساده‌ای نیست و برای این کار شما باید همواره با پزشک خود در تعمل باشید و همه چیز را با او در میان بگذارید. علاوه بر این، متخصصان زیادی از جمله پزشک مراقبت‌های اولیه، متخصص روماتولوژی، ارتوپدی، طب فیزیکی و توانبخشی یا متخصص ستون فقرات، لگن یا زانو، ارتوپدی دست یا پزشکی ورزشی وجود دارند که با کمک آن‌ها می‌توانید به نتیجه مورد نظر برسید.
در حال حاضر هیچگونه درمان دارویی وجود ندارد که پیشرفت یا آسیب استئوآرتریت را کند‌تر کند و اکثر دارو‌ها از جمله دارو‌های ضد التهاب یا مسکن تنها برای کنترل علائم طراحی می‌شوند. از جمله دیگر روش‌های درمانی که برای درمان استئوآرتریت مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف گلوکوزامین سولفات/ کندرویتین سولفات در دوز‌های منظم و در مراحل اولیه
داشتن یک برنامه ورزشی خانگی در دراز مدت برای افزایش قدرت
حفظ وزن مناسب به خصوص در استئوآرتریت ستون فقرات
استفاده از عصا به منظور کاهش فشار وارده بر مفصل
استئوآرتریت تا آخر عمر با بیماران می‌ماند. گوشه نشین نشوید و نظاره‌گر از دست دادن موقعیت‌های خود نباشید. زیرا آسیب مفصلی ادامه خواهد داشت، ماهیچه‌ها ضعیف‌تر می‌شوند و تعادل و هماهنگی با اختلال بیش‌تری مواجه می‌شود.
درمان استئوآرتریت زمانی بیش‌ترین موفقیت را خواهد داشت که روش‌های درمانی مختلف با یکدیگر ترکیب شوند. درمان‌های غیر فعال مانند دارو، کرم‌های موضعی، گرما و سرما می‌توانند به طور موقت کمک‌کننده باشند، اما زمانی که با درمان‌های فعالی مانند کاهش وزن ترکیب می‌شوند، تسکین طولانی‌تری را فراهم می‌کنند.
پوکی استخوان چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟
استئوآرتریت در مقایسه با پوکی استخوان پوکی استخوان در اکثر موارد با استئوآرتریت اشتباه گرفته می‌شود، زیرا اغلب افراد با هردو این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. پوکی استخوان تا زمانی که منجر به شکستگی نشود عارضه‌ای بدون درد است که با از بین رفتن توده استخوانی در استخوان، احتمال خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. به پوکی استخوانی که در ستون فقرات وجود دارد، دیسک دژنراتیو گفته می‌شود و این عارضه در واقع بخشی از روند استئوآرتریت است که کیفیت استخوان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
پوکی استخوان با توده استخوانی کم، معمولا از سن 50 سالگی آغاز می‌شود و در زنان پس از سن یائسگی رایج‌تر است. این پوکی توده استخوانی کم که استئوپنی نام دارد، پیش ساز پوکی استخوان است و می‌تواند موجب پوکی استخوان شود. اگر به استئوپنی مبتلا هستید، گزینه‌های درمانی مختلفی برای شما وجود دارد که طبق تشخیص پزشک می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. مراقب روش‌های درمانی اثبات نشده باشید و از مکمل‌های کلسیم و ویتامین دی و مصرف غذا‌های غنی شده و مفید برای استخوان که از جمله روش‌های درمانی قابل اعتماد محسوب می‌شوند، غافل نشوید.
به منظور تشخیص پوکی استخوان و تعیین میزان سلامتی استخوان‌ها، لازم است آزمایش تراکم استخوان یا DXA یا جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه انجام دهید. اگر با استفاده از این آزمایش تشخیص داده شد که پوکی استخوان دارید، برای کند کردن روند این مشکل و جلوگیری از شکستگی باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
عوامل خطر پوکی استخوان چیست؟
برخی عوامل هستند که وجود آن‌ها احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قفقازی یا آسیایی بودن
- لاغر بودن
- استخوان ضعیف یا کوچک داشتن
- سیگار کشیدن
- نوشیدن الکل
- عدم مصرف کلسیم و ویتامین دی کافی
- داشتن سبک زندگی کم تحرک
- تیروئید بیش از حد
- مصرف استروئید‌ها، برخی رقیق کننده‌های خون و برخی دارو‌های ضد تشنج
- انجام هیسترکتومی قبل از یائسگی
گزینه‌هایی برای بهبود سلامت استخوان
درمان پوکی استخوان بسیار ساده است و معمولا شامل موارد زیر می‌شود:
رساندن کلسیم و ویتامین دی کافی به بدن
ورزش با تحمل وزن که موجب وارد شدن فشار به استخوان‌ها شده و آن‌ها را تقویت می‌کند.
مصرف برخی دارو‌ها برای کنترل پوکی استخوان
دارو‌های موثر و بی‌خطری که معمولا برای اکثر بیماران دارای پوکی استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد، شامل Actonel، Fosamax، Boniva، Reclast و داروی جدیدی به نام Prolia می‌شود. برای کسانی که نمی‌توانند این دارو‌ها را مصرف کنند و یا مصرف آن‌ها بی‌اثر است، گزینه‌های دیگری مانند تزریق روزانه هورمون پاراتیروئید به مدت دو سال و زمانی که بیفسفونات از کار بیوفتد، توصیه می‌شود.
پزشک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد مناسب‌ترین و کم خطر‌ترین روش‌های درمانی تصمیم بگیرید. هنگام ابتلا به پوکی استخوان حتما به آن توجه کنید و به دنبال درمان مناسب برای خود باشید. اگر در مورد وضعیت خود مطمئن نیستید، با یک متخصص روماتولوژی یا غدد درون ریز مشوت کنید که هردوی این افراد نیز در زمینه پوکی استخوان تخصص دارند.
اگر به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی مهره ستون فقرات شده‌اید، معمولا در عرض چند ماه بهبود می‌یابید. اما اگر درد شدید است، می‌توانید یک روش جراحی ساده به نام کیفوپلاستی را انتخاب و ارتفاع مهره‌ها را بازیابی کنید. کیفوپلاتس شامل یک برش بسیار کوچک در سطح شکستگی، قرار دادن بالون، باد کردن بالون، بیرون کشیدن بالون و پر کردن جای آن با مقدار کمی سیمان است. پس از این عمل جراحی درد شما از بین می‌رود و می‌توانید با کمی استراحت در خانه فعالیت‌های معمول خود را آغاز کنید.
جراحی دیگری که برای این نوع شکستگی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، ورتبروپلاستی است که خیلی هم بی‌خطر نیست. این روش ارتفاع مهره‌ها را بازیابی نمی‌کند و برای انجام آن حتما باید وضعیت شما توسط پزشک متخصص و ام آر آی مورد بررسی قرار گیرد.
منبع: sonoranspine