شکستگی استخوان یکی از رایجترین آسیبهای اسکلتی است که در اثر ضربه، سقوط، تصادف یا حتی ضعف ناشی از بیماریهایی مانند پوکی استخوان رخ میدهد. این عارضه نه تنها باعث درد و محدودیت حرکتی میشود، بلکه در صورت عدم درمان مناسب، حتما به مشکلات جدی تری مانند تغییر شکل استخوان یا کاهش عملکرد طبیعی آن منجر خواهد شد. در ادامه، انواع شکستگی استخوان، علائم، روشهای تشخیص و درمانهای مؤثر را بررسی خواهیم کرد تا دیدگاه جامعی نسبت به این آسیب داشته باشید.
منظور از شکستگی استخوان ران چیست؟
شکستگی استخوان ران به شکستن یا ترک خوردن استخوان ران در ناحیه میانه یا طولی آن گفته میشود. این نوع شکستگی به دلیل ضربههای شدید مانند تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع بلند یا آسیب های ورزشی رخ میدهد. استخوان ران درواقع بزرگ ترین استخوان بدن است و شکستگی آن موجب درد شدید، تورم و محدودیت حرکت میشود. در این نوع شکستگی، پا به طور غیرطبیعی تغییر موقعیت داده و فرد قادر به حرکت دادن آن نمیباشد.
شکستگی استخوان ران متصل به لگن
شکستگی استخوان ران متصل به لگن، نوعی آسیب جدی است که در ناحیه ای خاص از استخوان ران رخ میدهد یعنی جایی که استخوان به مفصل ران و لگن متصل میشود. این نوع شکستگی در افراد مسن که استخوان هایشان ضعیف تر شده است یا به دلیل آسیب های شدید مانند سقوط از ارتفاع، تصادفات یا ضربه های سنگین اتفاق میافتد. شکستگی استخوان ران موجب درد شدید، محدودیت در حرکت و مشکلات در ایستادن یا راه رفتن میشود. درمان این نوع شکستگی نیاز به جراحی برای تثبیت استخوان یا حتی تعویض مفصل ران دارد، زیرا این نوع شکستگی به دلیل آسیب به جریان خون به سر استخوان ران، خطر نکروز را به همراه خواهد داشت.
انواع شکستگی استخوان ران
شکستگی استخوان ران به انواع مختلفی تقسیم میشود که هرکدام ویژگیها و شرایط خاص خود را دارند. این انواع به طور کلی شامل موارد زیر هستند:
- شکستگی باز : شکستگی باز در هر قسمتی از استخوان ران رخ میدهد و زمانی است که استخوان از پوست بیرون زده یا پوست به شدت آسیب دیده باشد. این نوع شکستگی نیاز به درمان فوری و مراقبت های پزشکی خاص برای جلوگیری از عفونت و سایر مشکلات دارد.
- شکستگی عرضی: شکستگی عرضی استخوان ران زمانی است که خط شکستگی به صورت عمودی و مستقیم در استخوان قرار میگیرد و ناشی از ضربه مستقیم یا فشار شدید است.
- شکستگی مورب: شکستگی مورب استخوان ران زمانی اتفاق میافتد که استخوان به صورت زاویه دار و مورب شکسته میشود، که ناشی از ضربات شدید یا فشارهای ناگهانی است. این نوع شکستگی به دلیل زاویه ای بودن خط شکستگی، باعث جابجایی قطعات استخوانی میشود و نیاز به درمان دقیق تری دارد.
- شکستگی خرد شده: خورد شدن استخوان، زمانی اتفاق میافتد که استخوان به قطعات کوچک و متعدد تقسیم میشود. این نوع شکستگی در تصادفات شدید، سقوط های بلند یا ضربات شدید به استخوان رخ میدهد. در شکستگی های خرد شده، علاوه بر آسیب به استخوان، بافتهای نرم اطراف نیز آسیب خواهند دید.
- شکستگی اسپیرال: شکستگی اسپیرال استخوان ران زمانی رخ میدهد که خط شکستگی به صورت مارپیچ یا چرخشی دور استخوان حرکت کند، که ناشی از پیچش ناگهانی یا اعمال نیروهای چرخشی بر روی استخوان است. این نوع شکستگی در تصادفات رانندگی، ورزش های پرخطر یا آسیب های مشابه ایجاد میشود و به دلیل شکل خاص خط شکستگی، درمان دشواری دارد و نیاز به جراحی برای تثبیت استخوان ها خواهد بود.
علائم شکستگی استخوان ران
علائم شکستگی استخوان ران بسته به نوع و شدت آسیب متفاوت است اما برخی از علائم مشترک شامل موارد زیر هستند:
- درد شدید: درد شدید در ناحیه ران، که به دلیل حرکت دادن پا یا فشار به محل شکستگی افزایش مییابد.
- تورم و کبودی: ناحیه اطراف شکستگی دچار تورم و کبودی میشود که به دلیل خونریزی داخلی ناشی از شکستگی است.
- عدم توانایی حرکت دادن پا: فرد نمیتواند پای آسیب دیده را حرکت دهد یا آن را بر روی زمین بگذارد، زیرا حرکت پا درد شدیدی ایجاد میکند.
- کوتاه شدن پا: در برخی از شکستگی ها، به ویژه در شکستگی های فمورال شفت استخوان ران یا اینترتروکانتر، پا کوتاهتر از پای سالم به نظر میرسد.
- انحراف پا: در برخی موارد، پا به طور غیرطبیعی میچرخد یا به سمت بیرون منحرف خواهد شد، به ویژه در شکستگی های شدید.
- عدم توانایی ایستادن یا راه رفتن: فرد قادر به ایستادن یا راه رفتن نخواهد بود یا برای حرکت دادن پا دچار مشکل میشود.
دلایل شکستگی استخوان ران
شکستگی استخوان ران به دلایل مختلفی رخ میدهد که به طور کلی به دو دستهی آسیب های تروماتیک و بیماری های استخوانی تقسیم میشود. برخی از دلایل اصلی شکستگی استخوان ران عبارتند از:
- ضربههای شدید : یکی از شایع ترین علل شکستگی استخوان ران، تصادفات اتومبیل یا موتورسیکلت است که ضربه ای قوی به ران وارد میآورد.
- سقوط از ارتفاع: سقوط از بلندی یا زمین خوردن شدید، به ویژه در افراد مسن که استخوان های ضعیف تری دارند، منجر به شکستگی استخوان ران میشود.
- آسیب های ورزشی: ضربات مستقیم به ران در ورزش هایی مانند فوتبال، هاکی، یا ورزش های رزمی باعث شکستگی استخوان ران میشود.
- پوکی استخوان یا استئوپروز: در افراد مسن، استخوان ها ضعیف تر و شکننده تر میشوند و بنابراین خطر شکستگی ناشی از ضربه های نسبتاً خفیف تر یا حتی فشار عادی افزایش مییابد.
- عوامل مادرزادی یا ژنتیکی: در برخی موارد نادر، برخی اختلالات ژنتیکی استخوان ها را ضعیف کرده و خطر شکستگی را افزایش میدهند.
- بیماریهای استخوانی: بیماریهایی مانند سرطان استخوان یا عفونت های استخوانی مثل استئومیلیت، استخوان ران را تضعیف کرده و باعث شکستگی میشوند.
- ورزشهای قدرتی یا بلند کردن بار سنگین: فعالیت هایی که فشار زیادی به استخوان های ران وارد میکنند، باعث شکستگی یا ترک خوردن استخوان میشوند.
روش های درمان شکستگی ران
درمان شکستگی ران بستگی به شدت و نوع شکستگی دارد. برخی از روش های درمانی عبارتند از:
درمان غیرجراحی
- گچ گرفتن: اگر شکستگی در قسمت بالایی ران یا در نزدیکی مفصل زانو باشد، پزشک تصمیم میگیرد که شکستگی با گچ گرفتن درمان شود. این روش بیشتر در شکستگی های جزئی یا شکستگی هایی که جابجایی زیادی ندارند، استفاده میشود.
درمان جراحی:
- پلاتین و پیچ: در مواردی که شکستگی جابجایی زیادی دارد یا استخوان ها به طور کامل جدا شدهاند، از پلاتینها یا پیچ های فلزی برای ثابت نگه داشتن استخوان ها استفاده میشود.
- استفاده از پروتز: در برخی از موارد، به ویژه در شکستگی های مفصل ران، پزشک تصمیم میگیرد که از پروتز برای جایگزینی قسمت آسیب دیده استفاده کند.
- میله های فلزی: در این روش، برای ثابت نگه داشتن قطعات شکستگی، از میله ها یا پیچ های فلزی استفاده میشود.
بعد از درمان، پزشک به بیمار توصیه میکند که استراحت کافی داشته باشد، از فشار زیاد روی پا پرهیز کند و حرکات خاصی را انجام دهد تا فرآیند بهبود تسریع شود. فیزیوتراپی برای بازگشت به حالت طبیعی حرکت پا و تقویت عضلات ضروری است.
استخوان ران شکسته بعداز جراحی کامل خوب میشود؟
پس از جراحی شکستگی استخوان ران، اگر درمان به موقع و درست انجام شود، استخوان به طور کامل بهبود مییابد. بسته به نوع شکستگی و روش جراحی، بیمار نیاز به دورهای از استراحت و فیزیوتراپی برای بازیابی توان حرکتی و تقویت عضلات دارد. با مراقبت های مناسب، درمان فیزیوتراپی و پیروی از دستورات پزشکی، بیشتر بیماران بهبودی کامل خواهند داشت و قادر خواهند بود به فعالیت های روزمره خود بازگردند. البته، زمان بهبود متغیر است و به عوامل مختلفی مانند سن، وضعیت عمومی سلامت و نوع شکستگی بستگی دارد.
مدت زمان جوش خوردن استخوان ران
مدت زمان جوش خوردن استخوان ران بین 3 تا 6 ماه است، اما این زمان بسته به شدت شکستگی، نوع درمان، سن بیمار و وضعیت عمومی سلامتی فرد متغیر است. در برخی موارد، فرآیند بهبود کمی طولانی تر میشود، به ویژه اگر شکستگی پیچیده باشد یا عوارضی مانند عفونت پیش بیاید. پزشک برای ارزیابی پیشرفت جوش خوردن استخوان، تصاویر رادیولوژی میگیرد و توصیه هایی برای تسریع فرآیند بهبود ارائه میدهد.